سازه قوسی چیست؟ مزایا و معایب آن کدامند؟

سازه قوسی چیست؟

از نظر معنایی قوس یک سازه است که توانایی آن برای تحمل باری که به صورت قائم به آن وارد می شود بستگی به قسمت های افقی که در دو طرف آن به عنوان تکیه گاه هستند دارد.

در این مقاله قصد داریم شما را با ساختار سازه قوسی و دلایل استفاده از آشنا کنیم.

پوشش سازه قوسی:

نام دیگر سازه قوسی ، چلیک می باشد. چلیک در اصل یک شبکه است که اجزا تشکیل دهنده آن ممکن است یک لایه، دولایه و یا چند لایه پوشش دالان گونه باشند.

در طراحی این سازه لایه بیرونی و داخلی سازه به صورت قوسی می باشد که به عبارت ساده تر به شکل کمان دایره است. در بعضی از موارد نیز ممکن است یک بخش از استوانه ، بیضی ، زین اسبی و یا سهمی باشد.

برای پوشش این سازه ها اغلب از شیشه ؛ ورقه های فولادی ، ورق های پلی کربنات و پنل سقفی استفاده می شود.

دلایل استفاده از سازه قوسی چیست؟

از این سازه ها برای افزایش سطح مقطع صفحات قوسی و همچنین افزایش ممان اینرسی صفحات استفاده می شود. در نهایت استفاده از سازه قوسی سبب کاهش تنش در این صفحات می شود. سازه های قوسی دارای انواع مختلفی هستند. همین تنوع در ابعاد و اشکال و همچنین به دلیل اینکه استفاده از آن مقرون به صرفه است دلیل استفاده زیاد از این سازه در پروژه های عمرانی می باشد. علاوه بر دلایل بالا از مهم ترین دلایل دیگر استفاده از سازه قوسی می توان به موارد زیر اشاره کرد:

• حمل و جا به جایی آسان به این دلیل که می توان صفحات را به راحتی بر روی یکدیگر قرار داد
• بالا رفتن سرعت ساخت و ساز به دلیل حذف مراحل بتن ریزی و عمل آوری آن
• استفاده از ماشین های و تجهیزات کمتر در ساخت و سازها
• عمر زیاد سازه قوسی
• استفاده در قسمت های متنوع
• توانایی استفاده مجدد از آن

پل های قوسی چه نوع سازه ای هستند؟

یکی از انواع سازه قوسی پل ها هستند. شکل ظاهری این سازه به سکل یک نیم دایره می باشد که در انتهای این پل ها پایه هایی وجود دارد که به شکل منحنی هستند. ساختار این پل ها به گونه ای است که وزن پل توسط یک رانش افقی به پایه های قرار گرفته در دو طرف پل منتقل می شود. وزن این قوس ها به جای فشار آوردن به پایین ، در راستای منحنی قوس پل به سمت انتهای پل که پایه ها قرار دارند منتقل می شود.

در ابتدا این پل ها به وسیله آجر و یا سنگ طراحی می شدند. اما امروزه برای ساخت آن ها اغلب از بتن و یا فولاد استفاده می شود.

انواع پل های قوسی :

• عرشه
• قوسی از میان
• قوسی گره خورده
• قوسی ثابت بتنی
• رنگین کمان

مزایا و معایب استفاده از پل های قوسی

پل های قوسی به دلیل استحکام بالایی که دارند و همچنین به دلیل شکل زیبا و ظاهر زیبایی که به وجود می آورند در مکان های زیادی کاربرد دارند. اما برای این پل ها مزایا و معایبی وجود دارد.

مزیت پل های قوسی:

مقاومت بالا

طراحی این پل ها به گونه است که ساختار آنها بسیار محکم است. در قسمت میانی این پل ها یک سنگ وجود دارد که به آن در اصطلاح سنگ اصلی گفته می شود. هنگامی که افراد و یا وسایل نقلیه از روی این پل عبور می کنند سنگ اصلی فشار وارده را به سنگ های کناری منتقل می کند. این امر سبب می شود وزن بار به یک قسمت از پل وارد نشود و در همه قسمت های ان پخش شود.

بر اثر گذشت زمان مقاومت آن ها بالا تر می رود

از ویژگی های منحصر به فرد این پل ها این است که با گذشت زمان مقاومت پل افزایش پیدا می کند. دلیل این است که هنگامی که سنگ اصلی فشار وزن را به سنگ های کناری منتقل می کند بر اساس قانون سوم نیوتن زمین نیز یک نیرو به سنگ وارد می کند که این عمل سبب افزایش مقاومت و استحکام پل می شود.

با هر نوع مصالح و مواد قابل ساخت هستند

برای ساخت این پل ها می توان از سنگ استفاده کرد مانند پل های طاق بستان. در بعضی از موارد بجای سنگ از آجر برای ساخت این پل ها استفاده می شود. در ساخت پل های جدیدی اغلب از فولاد و بتن مسلح نیز استفاده می شود.

جذابیت پل های قوسی

یکی دیگر از مزایای استفاده از پل های قوسی شکل جذاب آن است که محبوبیت زیادی در بین افراد دارد.

معایب پل های قوسی

• سخت بودن طراحی این مدل از پل ها
• احتیاج به تکیه گاه هایی که مقاومت بالایی دارند
• محدود بودن دامنه پل های قوسی
• گران بودن این پل ها
• تعمیر دوره ای  و منظم

اگر سوال و یا دیدگاهی راجع به سازه های قوسی دارید در قسمت نظرات از ما بپرسید.

شرکت سازه های فضایی فضا سازه نقش جهان با سال ها تجربه علمی و عملی، مجموعه ای فعال در زمینه مشاوره، طراحی، تولید و اجرای انواع سازه فضایی می‌باشد.

برای دریافت مشاوره ی رایگان بر روی این لینک کلیک کنید